Porady ekspertów – najczęstsze błędy przy pracy z szalunkami

• Wprowadzenie do pracy z szalunkami
• Niewłaściwy dobór szalunków
• Błędy w montażu i demontażu szalunków
• Zaniedbanie aspektów bezpieczeństwa
• Jak unikać typowych błędów – porady ekspertów

Szalunki są nieocenionym i sprawdzonym rozwiązaniem na każdej budowie, lecz mimo powszechności ich zastosowania, zdarzają się błędy podczas pracy z nimi. Jakie? O tym właśnie napiszemy w poniższym artykule, korzystając z porad ekspertów!

Wprowadzenie do pracy z szalunkami

Szalunki to absolutnie podstawowy element konstrukcyjny występujący podczas różnych projektów budowlanych. Są one niezbędne, aby prawidłowo wylać zarówno ławy fundamentowe, stropy, ściany, jak i schody, wobec czego stosuje się różne rozwiązania, wybierając szalunki ścienne, czy szalunki stropowe. Wykorzystuje się je po to, by beton uzyskał pożądany kształt. Gdy już uzyska finalną konsystencję, szalunki można zdjąć. To bardzo ważne, aby te zadania wykonywali przeszkoleni pracownicy, co zapewnia trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji. Niestety, nie zawsze tak to wygląda, dlatego też pojawiają się błędy grożące poważnymi skutkami. Do najczęstszych mankamentów zaliczyć można niewłaściwy dobór szalunków czy nieprawidłowy montaż oraz demontaż szalunków. 

Niewłaściwy dobór szalunków

To zdecydowanie najważniejszy aspekt, aby praca z szalunkami przebiegała bez problemów. Jeśli bowiem źle dobierzemy szalunki, od początku będziemy mieć różne komplikacje, zwłaszcza z zapewnieniem stabilności oraz nośności konstrukcji. Niezwykle istotne jest więc, aby dobrać szalunki odpowiednie pod względem każdego z parametrów, jak nośność, rozmiar i rodzaj konstrukcji. Zawsze przed rozpoczęciem prac powinniśmy dokładnie zapoznać się z wymaganiami konstrukcyjnymi, a w razie potrzeby dodatkowo skonsultować się z odpowiednimi specjalistami. Pod żadnym pozorem nie powinniśmy ignorować zaleceń producenta. 

Błędy w montażu i demontażu szalunków

Szalunki budowlane muszą być odpowiednio ustawione, a po skończonej pracy rozebrane – to kolejna kluczowa zasada, żeby praca przebiegała bez zakłóceń, nie stwarzając groźnych sytuacji. Błędy w montażu i demontażu niestety czasem się zdarzają, dlatego też każdy konstruktor powinien wziąć sobie te rady do serca. Wymagane jest staranne i dokładne wykonanie całej konstrukcji wedle zaleceń producenta, jak i regularne sprawdzanie stabilności szalunków już podczas trwania prac. Taka kontrola ma istotne znaczenie, ponieważ ewentualne nieprawidłowości pojawiające się w trakcie wykonywania robót mogą doprowadzić do niebezpiecznych zdarzeń. 

Czasem lekceważone są początkowe prace montażowe, związane z niewłaściwym przygotowaniem podłoża. Jego niedokładne oczyszczenie może prowadzić do powstawania nierówności, co przekłada się na nieprawidłowość konstrukcji. Pamiętajmy więc, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia, jak oleje, farby, zbita ziemia itp. Powinniśmy też wypoziomować podłoże, żeby rozłożenie obciążenia jakie przekazują szalunki było równomierne. Należy też zwracać uwagę na to, aby nie używać uszkodzonych elementów szalunkowych, co może prowadzić do utraty ich nośności oraz wytrzymałości. Nim więc zaczniemy montaż, sprawdźmy dokładnie stan każdej części, takiej jak belki, słupki, deski czy kratownice. Czasem problemem też jest niewłaściwy montaż zacisków, czyli elementów odpowiedzialnych za utrzymanie stabilności szalunków. 

Zaniedbanie aspektów bezpieczeństwa

Jak widzimy, błędy przy pracy z szalunkami mogą drogo kosztować, dlatego zawsze przestrzegajmy najważniejszych zasad bezpieczeństwa. Potrzebna jest tu rozwaga, pamięć o kluczowych zasadach i oczywiście nieodzowne elementy zabezpieczające pracowników przed upadkiem z wysokości, które też po prostu ułatwiające pracę. Na uwagę zasługują rozwiązania w zakresie BHP, jakie oferuje FW System. Firma zapewnia dostęp do niezawodnych szalunków systemowych, ale też do akcesoriów zwiększających bezpieczeństwo, takich jak systemowe podesty do szalunków, podwieszany pomost roboczy, urządzenie kotwiczące Sky Reach oraz słupek zabezpieczający FW.

• Podesty można dopasować do każdego rodzaju szalunków systemowych. Do słupowych pasuje podest stały 70×70 cm, do ściennych zaś 70×145 cm, który dostępny jest w opcji regulowanej oraz regulowanej z włazem. Stosowane są też podesty o wymiarach 70×238 cm do wielkopowierzchniowych płyt szalunkowych. 
• Kolejny z elementów – podest roboczy służy jako rusztowanie podwieszane. Chcąc go zastosować, powinniśmy najpierw sprawdzić, jakie jest dopuszczalne obciążenie konstrukcji, na jakiej będzie posadowiony. 
• Ostrożności nigdy za wiele, dlatego też warto pamiętać, że prace na wysokości można zabezpieczyć również w dodatkowy sposób. Służą do tego słupki zabezpieczające FW, pomiędzy którymi należy umieścić deski w odstępie 500 mm z zastosowaniem wkrętów lub gwoździ. 
• Warto też wypróbować urządzenie kotwiczące Sky Reach, dzięki któremu można skutecznie zabezpieczyć osobę pracującą na wysokości. Żeby zrobić to efektywnie, potrzeba zaopatrzyć go w certyfikowane środki ochrony indywidualnej, jak np. szelki bezpieczeństwa. 

Jak unikać typowych błędów – porady ekspertów

Błędy zdarzają się wszędzie, ale w niektórych przypadkach mogą być one szczególnie dotkliwe. Tak jest na pewno przy pracy na szalunkach. Typowe błędy niestety i tu występują, dlatego trzeba wiedzieć, jak ich unikać. O dwóch najpopularniejszych już wspomnieliśmy w drugim i trzecim akapicie (“Niewłaściwy dobór szalunków” oraz “Błędy w montażu i demontażu szalunków”), ale trzeba też pamiętać o innych i wiedzieć, jak im zaradzić. 

• Bardzo poważnym niedopatrzeniem jest używanie uszkodzonych elementów szalunkowych, co może doprowadzić do ogromnego niebezpieczeństwa, związanego z utratą nośności i wytrzymałości konstrukcji. Jeszcze zanim więc rozpoczniemy prace, zawsze sprawdźmy dokładnie wszystkie elementy. 
• Błędy występują również przy zabezpieczaniu szalunków, zwłaszcza przed wpływem czynników atmosferycznych i dostępem do nich osób trzecich. Żeby więc temu zapobiec, musimy stosować odpowiednie metody oraz materiały zabezpieczające, jak linie, taśmy, siatki czy daszki przeciwsłoneczne. 
• Naganne jest też nieprawidłowe użytkowanie oraz konserwacja szalunków, co może prowadzić do awarii, uszkodzeń konstrukcji i groźnych wypadków. Korzystajmy więc z nich starannie, unikając nadmiernego obciążania. Stosujmy się do limitów nośności.
• Równie istotne są regularne przeglądy oraz konserwacje zgodnie z zaleceniami producenta. 
• Pokutuje też brak odpowiednich zabezpieczeń, na przykład krawędzi, łatwo więc w takim miejscu o upadek z wysokości. To samo powiemy o braku barier ochronnych czy nieprawidłowo zamocowanych balustradach. Ograniczymy ryzyko niebezpiecznych wypadków, instalując barierki, balustrady oraz siatki ochronne. 

Pamiętajmy więc o tych istotnych poradach ekspertów, dzięki czemu ograniczymy potencjalne niebezpieczeństwo pracy na szalunkach i jednocześnie ułatwimy sobie pracę!