Bezpieczne użytkowanie szalunków fundamentowych – na co zwrócić uwagę?
- Stabilne i równe podłoże to podstawa
- Montaż szalunków zgodnie z wytycznymi
- Zabezpieczenie konstrukcji przed przemieszczeniem
- Regularna kontrola techniczna – klucz do bezpieczeństwa
- Dobór systemów szalunkowych do warunków gruntowych
- Przeszkolenie personelu i przestrzeganie zasad BHP
Szalunki fundamentowe zaliczane są do grupy najważniejszych elementów każdej inwestycji budowlanej. Wpływają zarówno na jakość wykonywanych robót żelbetowych, jak i bezpieczeństwo na budowie. Używając ich, musimy pamiętać o tym, by odpowiednio przygotować podłoże, wykonać montaż, zabezpieczyć konstrukcję oraz przeprowadzić kontrole stanu technicznego. Poniżej omówimy najważniejsze zasady bezpiecznego użytkowania szalunków fundamentowych, zgodnie z wytycznymi technologicznymi i przepisami BHP.
Stabilne i równe podłoże to podstawa
Pierwszym i najważniejszym etapem pracy z szalunkami jest bez wątpienia przygotowanie podłoża pod szalunki. To właśnie ono ma decydujący wpływ na stabilność całej konstrukcji, dlatego też podłoże powinno być równe, zagęszczone, jak i nośne. Jeśli zaś grunt jest słabonośny, należy wykonać dodatkowe wzmocnienia, na przykład w postaci podsypki żwirowej lub płyty betonowej. Trzeba o tym koniecznie pamiętać, gdyż brak takiego przygotowania może prowadzić do nierównomiernych osiadań, w konsekwencji zaś nawet do deformacji szalunku i co gorsza – zagrożenia dla ludzi pracujących w jego otoczeniu.
Montaż szalunków zgodnie z wytycznymi
Kolejnym niezbędnym działaniem jest montaż szalunków zgodnie z dokumentacją techniczną i zaleceniami producenta. Istotne znaczenie ma zwłaszcza zachowanie geometrii szalunku oraz prawidłowe rozmieszczenie takich elementów, jak ściągi i podpory, które stabilizują całą konstrukcję. Uwagę też należy zwrócić na mocowanie elementów narożnych i miejsc o zwiększonym nacisku betonu. Podczas betonowania szalunki muszą być odpowiednio odporne na parcie świeżej mieszanki, więc nie ma sensu oszczędzać na ilości wsporników i złączy systemowych.
Nie zawsze też kupno szalunków jest najlepszym rozwiązaniem – czasem lepiej postawić na wynajem. Warto wybierać certyfikowane szalunki dostępne na stronie fwsystem.pl. Posiadają one aktualne karty techniczne i są regularnie serwisowane.
Zabezpieczenie konstrukcji przed przemieszczeniem
Nie można też zapominać, że podczas całego cyklu użytkowania szalunków, a więc od montażu po demontaż, należy zadbać o ich właściwie zabezpieczenie przed przemieszczaniem. Jednym z najczęstszych błędów jest niewłaściwe zakotwiczenie podpór, jak i niedostateczne ustabilizowanie elementów szalunkowych. Jest to szczególnie istotne na terenach o dużym nachyleniu oraz w strefach narażonych na działanie wiatru. W takich sytuacjach powinniśmy stosować dodatkowe elementy kotwiące lub rozbudowane systemy podporowe.
Pamiętajmy też, aby wszystkie komponenty były zabezpieczone przed czynnikami atmosferycznymi. Sprawdza się tu stosowanie osłon, jak również impregnacja drewnianych elementów szalunków, zwłaszcza gdy są używane w trudnych warunkach gruntowych.
Regularna kontrola techniczna – klucz do bezpieczeństwa
Szalunki fundamentowe muszą być też stale kontrolowane, dlatego tak ważny jest bieżący nadzór techniczny. To niezwykle istotne, by kontrolować stan techniczny szalunków fundamentowych przed każdym użyciem. Szczególną uwagę należy zwrócić na stan powierzchni kontaktowej z betonem, uszkodzenia mechaniczne, zużycie złączy, jak również deformacje konstrukcji. Tego rodzaju przeglądy powinny być prowadzone zgodnie z zaleceniami producenta, które znajdują się w kartach technicznych. Uwaga! Ignorowanie tych wytycznych może skutkować katastrofą budowlaną!
Jeśli wykryjemy jakąkolwiek, nawet najmniejszą usterkę, powinniśmy natychmiast wycofać wadliwy element z użytku i zastąpić go sprawnym modułem.
Dobór systemów szalunkowych do warunków gruntowych
Pamiętajmy jednocześnie, że nie każdy system szalunkowy będzie odpowiedni dla wszystkich warunków terenowych. Dlatego też, nim rozpoczniemy prace, warto wykonać analizę gruntu, żeby jak najlepiej dobrać odpowiedni typ szalunku. W ten sposób na przykład dowiemy się, czy lepsze będą szalunki lekkie do fundamentów punktowych, czy systemy ramowe do głębokich wykopów liniowych. Przy trudnych warunkach gruntowych, być może niezbędne będzie profesjonalne doradztwo techniczne, dostępne u sprawdzonych producentów i dystrybutorów.
Przeszkolenie personelu i przestrzeganie zasad BHP
Ostatnim, lecz równie istotnym elementem bezpiecznego użytkowania szalunków, jest przeszkolenie personelu. Pracownicy, którzy wykonują montaż szalunków i obsługujący je w trakcie betonowania powinni posiadać odpowiednie kwalifikacje, być jednocześnie świadomi ryzyka związanego z błędnym użytkowaniem. Szkolenia powinny być regularne, dopasowane do specyfiki pracy. To samo powiemy o instruktażach stanowiskowych i o dostępie do dokumentacji technicznej.
Podsumowując, bezpieczne korzystanie z szalunków fundamentowych to wynik kilku kluczowych aspektów, takich jak dobrze przygotowane podłoże, poprawny montaż, właściwe zabezpieczenie konstrukcji oraz regularna konstrukcja stanu technicznego. To również właściwy dobór systemu szalunkowego do warunków terenowych, jak i przeszkolony zespół wykonawczy.