Najważniejsze zasady bezpiecznego korzystania z szalunków budowlanych

• Zasady bezpieczeństwa podczas pracy z szalunkami budowlanymi – o czym należy pamiętać?
• Błędy popełniane podczas montażu, eksploatacji i demontażu szalunków. Jak ich unikać?
• Przegląd i konserwacja szalunków – jak zapewnić długotrwałe bezpieczeństwo?

Szalunki budowlane są niezbędne do tworzenia konstrukcji opartych na mieszance betonowej, a więc zarówno fundamentów, stropów, słupów, jak i ścian. Są formą spajającą beton i pozwalającą na osiągnięcie odpowiednich parametrów wytrzymałościowych danej mieszanki. Jednak, aby konstrukcja była trwała i odporna na uszkodzenia czy pękanie potrzebne jest odpowiednie zamontowanie szalunków. Jakich zasad bezpieczeństwa należy przestrzegać podczas korzystania z szalunków?

Zasady bezpieczeństwa podczas pracy z szalunkami budowlanymi – o czym należy pamiętać? 

Aby uniknąć błędów przy montażu szalunków, najlepiej wykorzystywać szalunki systemowe, które wyposażone są w niezbędne elementy montażowe oraz gwarantują powtarzalność wykonywania pracy podczas montowania i demontowania szalunków w różnych miejscach. Oczywiście należy pamiętać, że dany szalunek może przenosić określone ciśnienie mieszanki betonowej i nie należy przekraczać maksymalnego ciśnienia przewidzianego dla danego systemu szalunkowego. Szalunki muszą być składane dokładnie według wytycznych producenta i tu potrzebne jest odpowiednie przeszkolenie pracowników oraz znajomość dokumentacji techniczno-ruchowej producenta szalunków.

Warto wiedzieć, że w przypadku szalunków systemowych Optima od FW System maksymalne ciśnienie świeżego betonu może wynosić 60 kPa dla deskowania jednokondygnacyjnego i 55 kPa dla deskowania wielokondygnacyjnego. Z kolei w przypadku systemu Optimax przy zachowaniu odpowiedniego ustawienia płyt, ciśnienie betonu może wynosić 82,5 kPa. Wykorzystując szalunki słupowe sytemu Optima i Optimax można stosować podobne obciążenia. Istotne znaczenie ma także stosowanie dedykowanych do systemu szalunkowego akcesoriów oraz zabezpieczeń przed upadkiem z wysokości, co dotyczy zarówno pracy przy szalunkach ściennych, jak i stropowych. Warto stosować zarówno systemowe podesty do szalunków, czy słupki zabezpieczające krawędzie budynków. Kontrola techniczna szalunków powinna odbywać się przed przystąpieniem do szalowania i późniejszego betonowania. Należy również sprawdzać jakość elementów szalunkowych po ich demontażu i wyczyszczeniu.           

Błędy popełniane podczas montażu, eksploatacji i demontażu szalunków. Jak ich unikać? 

Szalowanie to niezwykle ważny proces budowlany, który musi być przeprowadzony z zachowaniem najważniejszych zasad bezpieczeństwa. W przeciwnym razie mogą pojawić się problemy, prowadzące do powstawania wadliwych konstrukcji. Co gorsza, mogą stanowić też zagrożenie dla pracowników. Żeby temu zapobiec, powinniśmy poznać najpopularniejsze błędy i wiedzieć, jak ich unikać.

Do prac budowlanych trzeba podejść z należytą dokładnością, starając się przestrzegać najważniejszych zasad od początku do końca. Nie można lekceważyć pozornie prozaicznych czynności, jak czyszczenie podłoża, ponieważ jeśli zrobimy to niedokładnie, w konstrukcji powstaną groźne nierówności.

Pamiętajmy więc, by usunąć wszelkie zanieczyszczenia, jak olej, farba, kurz czy zbita ziemia. Dodatkowo wypoziomujmy podłoże, dzięki czemu szalunek będzie równomiernie rozłożony.

Może też być tak, że podłoże jest odpowiednio przygotowane, dokładnie wyczyszczone, ale popełniamy błędy przy ustawianiu szalunków stropowych. Grozi to osunięciem lub zawaleniem się konstrukcji. Musimy więc zawsze starannie wykonać taki montaż, posiłkując się instrukcją producenta.

Zawsze, gdy używamy szalunków, musimy dopasować ich rodzaj do konkretnej konstrukcji. W przeciwnym razie musimy liczyć się z szeregiem kłopotów – brakiem stabilność, przeciekami itp. Dobierajmy więc szalunki odpowiednie pod względem takich parametrów, jak rozmiar, nośność i rodzaj konstrukcji.

Bardzo ważne są również zaciski, gdyż mają decydujący wpływ w utrzymaniu stabilności szalunków. Jeśli źle je zamontujemy, musimy liczyć się z niestabilnością konstrukcji i zwiększonym ryzykiem jej przemieszczenia. Żeby temu zapobiec, zwracajmy uwagę na prawidłowe dokręcenie zacisków. Powinny być też równomiernie rozłożone wzdłuż szalunków.

Uszkodzone elementy szalunkowe to ogromne niebezpieczeństwo, ponieważ może to prowadzić do utraty nośności i wytrzymałości konstrukcji. Zawsze więc przed rozpoczęciem prac, oceńmy dokładnie stan wszystkich elementów szalunkowych – belek, słupków, desek, zacisków.

Przegląd i konserwacja szalunków – jak zapewnić długotrwałe bezpieczeństwo? 

Szalunki budowlane powinny być regularnie sprawdzane pod kątem ewentualnych uszkodzeń. Szalunki powinny być sprawdzane każdorazowo przed montażem i demontażem. Szczegółową kontrolę powinno się przeprowadzać minimum dwa razy do roku. Istotne znaczenie dla trwałości szalunków i ich poszczególnych komponentów, takich jak choćby sklejka szalunkowa, ma odpowiednie przechowywanie i impregnowanie. Aby móc wykorzystywać je przez długi czas należy pamiętać o ich odpowiednim magazynowaniu, a także transportowaniu. W przypadku szalunków stropowych należy wykorzystywać palety na podpory FW, a także kosze transportowe na stojaki i głowice. Tego rodzaju elementy należy stosować także w przypadku szalunków ściennych.

---